laikçi / ihl

kelime hatalıdır, ama işaret ettiği kavram gerçektir. bir yandan neyin ne idüğünü kestirmek, toparlayıp bir analiz yapmak zaten zor bir iş iken, bir yandan da söz söyleme melekelerimiz de dumura uğramış olunca, anca bu kadar bir şey çıkıyor ortaya, abdurrahman çelebidir efendiler, idare edin, parmağı boşverin, nereyi gösteriyor diye bakın.

sık sık kullandığımız sol kelimesi hükmünü yitirdi ve yalama oldu. zaten hakikati ifade etmekten ziyade kafa karıştırıyordu. memleketin ahvali sağ ve sol diye özetleyebilecek kadar basit değildi. işte laikçi de sol diye bir torbaya toplanan kalabalıktan bir kısmını ifade etmeye yarar.

geriye doğru bahsi geçenlerin izini sürdüğümüz zaman, üç tarz-ı siyaset zamanlarının "garbçı" taifesini karşımızda bulunuyoruz. vaktiyle bir azınlık idilerse de, ittihatçılar gibi bir zümreyi içlerinden çıkaracak dinamizmi gösterdikten başka, ittihat ve terakki'nin islamcı ayağını kesip, türkçü ayağını budamayı da becerdiler. nihayet himaye altında bir sınıf halini aldılar. yönetici elitin toplumsal payandasını teşkil eden bu sınıfa jöntürkler diyoruz. işbu sınıfın bir buçuk ideolojisi abdullah cevdet kafası üzerine kadük edilmiş milliyetçilikten ibarettir. (bkz: pilav üstü az kuru) ismet paşa önce o yarım milliyetçiliği de ortadan kaldırıp sonradan bir de ortanın soluna meyledince, adları solcuya çıktı arkadaşların. fakat bolşeviklerle farklarının giderek daha fazla sırıtmaya başlaması yüzünden, bu sol lafı pek sakil kalıyor artık. kendileri de çok emin değiller zaten vaziyetten. seksen darbesinden sonra komünistlik sevdasından vazgeçip, görüşlerini çağdaşlık kelimesi üzerinden ifade etmeye başladılar. o ara laiklik bu kadar vurgulu değildi, sonradan doksanlarda filan bilhassa kendilerini laiklik kavramı üzerinden ifade etmeye başladılar. iki binli yıllarda bir kısmı bir buçuk moduna geri döndü, onlara ulusalcı deniyor. bir kısmı da daha evvel garpçılık ve inkılapçılık kelimeleriyle de ifade edilen pozitivist tripler üzerinden yola devam ettiler. onlara da laikçi deniyor.

#41878 - sirkencubin  - 16.04.2009   13:09