sezer'in bazı milletvekili eşlerini davet etmemesi / ekşi

sezer'in bugüne kadarki performansı göz önüne alındığında yadırganmayacak bir husustur. esasen bir tartışma konusu olarak da abes bir konudur. cumhurbaşkanının başörtülü insanlardan rahatsızlığının sebepleri, başörtülü insanların ve benzeri düşünce yapısında olanların bu rahatsızlıktan duydukları rahatsızlığın sebepleri, ülkede bu tür zıtlaşmaları sürekli üreten zemin, hal, vaziyetler, batılılaşma süreci, rejim, ideolojiler, dünya görüşleri gibi bir sürü başlıkla ilgili karmaşık bir meseleler yumağında, söylediklerinizin bir mânâsı olabilmesi için mümkün olduğu kadar meselelerin köklerine inmek gerekmektedir. her resepsiyonda aynı şeyleri bir daha tekrarlamak kadar saçma bir enerji sarfiyatı şekli olmasa gerek. a takımından biri bir çalım yapar, şakşakçıları tezahürata başlar. sonra b takımından biri bir hareket yapar, "ortamı gerer", şakşakçılar yuhalamaya başlar. aynı esnada karşı tribün de bunlar ne yaparsa tersini yapmaktadır. bu maç ne ayaktır, bunu bir karara bağlamadıysanız, karşı takım kaptanını "aha da topu tepti şerrrrefsiz!" diye suçlamanın ne anlamı var? ha, sayın sezer ayıp etmemiş midir? birinin herhangi bir ortamda başörtüsü ile bulunabilmesini mesele eden, üstüne üstlük bir de utanmadan bunu terbiyesizlik diye vasıflandıranlar bir güzel kalaya sıvanmayı hak etmemekte midir? bu soruların cevabı var, ama boşverin, tartıştığınıza değmez.

"dini yönden gereklilik gördüğü için özel bir kıyafet kullanan bir birey, nasıl normal hayatlarında buna gereksinim duymayan insanlar kendi dini mabedlerini ziyaret ettiklerinde o mabedin kurallarına uyuyorlarsa, bir devlet protokolüne davet edildiğinde o protokolün kurallarına uymalıdır" deniyor, mesele de bu ya, niye bu protokolün böyle abuk sabuk kuralları var, a benim canım, patagonya mı burası, meseçuset mi, indianapolis mi, petersburg mu, hono lulu mu, neresi? protokol kurallarını dedem mi hazırlıyor? türkiye'de türkiye'ye uygun kurallar olmazsa, olacağı budur elbette. mesele şudur efendim, batı'nın fizikî üstünlüğü karşısında küçüklük kompleksine kapılan türk aydınımsıları, asırlardır olageldikleri şeyi olmaktan utanır hale gelmişler, `bu ülke`nin değerlerine sırt çevirerek başka bir şey olmaya kalkmışlardır. esasta iyi niyetli olduklarını farz ediyorum. güllük gülistanlık olacak, yükseleceğiz, hayat bayram olacak ümitleriyle ve gülücüklerle başlamış olabilirler bu işe ve lakin hareketleri toplumun kendileri gibi düşünüp hissetmeyen kesimlerinde hazımsızlık ve şiddetli bir `aksülamel` sebebi olmuş, neticede iş inatlaşmaya binmiştir. bu hikaye uzar gider, ama kıyafet alanındaki yansımaları bilindiği şekilde olmuş ve geleneksel, millî, dinî kisve öcü ve tukaka olurken, avrupaî kıyafet aydınlığın sembolü olarak tabulaştırılmıştır. "ahali"nin iktidarı uzaktan seyrettiği yıllarda protokol ve balolar problemsiz sürdürülebilirken, dayatılan ideolojiyi yutmayanların ortalarda görünmeye başlamaları ve türkiye'nin bir `müstemleke` olmadığı fikrine dayalı hareketleri "fena halde aydın fikirli" zümrede gaz yapmıştır. kurallar böyle deyip kenara çekilmekle iş bitmiyor efendiler, kurallar niye böyle? gidilen yer özel bir klüp olsa istediğiniz kuralı koyarsınız: faraza ksk toplantısı yapıyorsanız, bütün katılımcıların bir çorabının kırmızı, diğerinin yeşil olmasını şart koşabilirsiniz. yahut kelaynakları koruma derneği balosuna herkesin tek ayak üzerine sekerek gelmesi kuralını koyabilirsiniz. bütün millete ait olması gereken yerleri belirli bir ideolojinin kalıplarına göre dondurursanız daha çok kriz yaşanır bu memlekette.

adam gibi kurallara uymak iyi bir şeydir, adam gibi kurallar olması daha da iyi bir şeydir. dövme, sakal ve piercing için üzgünüm, keşke insanlar devlet dairesine girmek için bu tür tercihlerinden taviz vermek zorunda kalmasa. ama başörtüsü ile piercingi karşılaştırmak çok ilginç. başörtüsünün örten için ne mânâ ifade ettiğini, çıkarmaya zorlanmanın ne demek olduğunu anlatmak için insanlar çok uğraştılar, ama nafile. sadece akıl fikir diliyorum. "türkiye cumhuriyeti kurulduğu günden beri çağdaşlaşma ve bunun alt başlığı olarak "batılılaşma"yı kendine ilke, hedef edinmiştir " sözünde küçük bir düzeltme yapmak gerekiyor, bu cümlenin faili türk milleti değil, onun adına hareket eden bir azınlıktır. çağdaşlaşma türkiye'nin meselelerini ve pozisyonunu açıklarken kullanıldığında, kadük ve komik kalmaktadır, bu kadar basit değildir. batılılaşma ise, abuk sabuk kurallara mazeret olamayacak, zaten kendisi abuk sabuk olan bir fikirdir. hasbelkader milleti temsil etme durumunda bulunan bir kaç kişiden bir takım çiğ hareketler bekliyor olmanız, gerçeği değiştirmez. kurallar kimsenin paşa gönlü için değişmez elbette, millet iradesine uygun yönde değişmelidir. (bu arada her nasıl oluyorsa, paşa gönle göre kural konabiliyor memlekette.) 1930'larda çıkıp bu tür fikirleri ortaya atan insanları anlıyorum. yanıldıklarını düşünebilirim, ama bulundukları noktadan durumu belirli bir şekilde değerlendirmekte bütün bütün haksız olmamış olabilirler. ama seksen senedir bir durum değerlendirmesi yapmaktan kaçınan, onun yerine avaz avaz bağırarak, sesleri yetmeyince zinde güçlere sığınarak hâlâ aynı kalıpları millete dayatanları anlayamıyorum. insanlarımın hassas olduğu konuların kaale alınmaması da beni üzüyor.

bazı milletvekili eşlerini davet etmemesi tartışma konusu olan cumhurbaşkanı'nın tartışılmaz bir şahıs olduğu ifade edilmektedir ki, olaya böyle yaklaşan bazı çevrelerin, aynı tavrı bundan önceki bir kaç cumhurbaşkanı için de sergileyip sergilemediklerini bir düşünmek gerekir. en başta da söylediğimiz gibi, konu aslında türkiye'nin esas meselelerinden doğal tali bir hadisedir, tek başına üstünde uzun uzun konuşmaya değecek bir şey değildir. bu sebepten olsa gerek, tartışma uzadıkça muhteva başlığa sığmamakta, başka konulara doğru yelken açmaktadır. konuyu oraya buraya eğip büken, teyp kasedi gibi, her zaman söylenen şeyleri tekrar tekrar söyleyen arkadaşlarla zaten ne bunu, ne başka bir şeyi tartışmanın fazla bir mânâsı yoktur. anlaşılır olsun diye çok kısaca ve tekraren söylersek, konu türkiye cumhuriyetinde muktedir mevkide bulunan seçkinlerin, halkın yerli kimlik tercihini hazmedemeyişinden ibarettir. kimlerin, kimin karşısında hangi pozisyonu aldığına dair mütalaada bulunanların, önce kendi savundukları çevrelerin, vaktiyle ve şimdi, kimlerin kucağında ve karşısında ne gibi pozisyonlar aldığını düşünüp hatırlaması yerinde olacaktır. (daha da denecekler var, amma borsa yine oynar falan, neme lazım...)

(28-31.10.2003)