20 Ocak 2013 Pazar

fiil cümlesini isim gibi kullanmak / ekşi


daha ziyade entel/ akademik çevrelerde gözlenmeye başlayan bir hatadır. insanlar artistik konuşmaya çalışırken komik olduklarını fark edemezler ve bu tür hatalar yaparlar. lafı toplayamamak, anadiline hakim olamamak gibi sebepleri vardır. hata yaptıklarını fark etmedikleri gibi bir de güzel konuştuklarını veya yazdıklarını zannederler. karalama kampanyasının akabinde sözkonusu hatayı tanımlamak gerekirse, sonunda çekimli fiil bulunan tam bir cümleyi, cümle içinde sanki bir isimmiş gibi kullanmak şeklinde formüle edilebilir. çekimli fiiller türkçe'de tek başlarına bir cümle sayıldıkları için, tek kelime ile de bu hata yapılabilir. daha ziyade "neyi" sorusunun cevabı mevkiinde kullanılır, fiil cümlesi. misal verecek olursak, "insanlar, 'türkiye neyi yanlış yapıyor'u anlamıyorlar" cümlesi böyle bir hata ile maluldür. "türkiye neyi yanlış yapıyor" bir fiil cümlesidir. cümle "insanlar, 'türkiye'nin neyi yanlış yaptığını' anlamıyorlar" şeklinde kurulmalıdır.

efendim, aydınlarımız "türkçe'yi doğru konuşmalıyız"ı göremiyorlar. "bu meseleyi nasıl çözeriz"i bilemiyorlar. kimseye "cümle böyle kurulmaz"ı anlatamıyoruz. ah "olmuyor"u bir anlasalar...

özet: çekimli fiile isim hal eki eklenmez. “geliyoru biliyoruz” denmez, “geldiğini biliyoruz” veya “geliyor diye biliyoruz” denir. (28.04.2003) 

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder