seferi

yol meşakkatlerinden dolayı orucunu ertelemesine, dört rekatlik farz namazları iki rekat olarak kılmasına ve çok sıkışık durumlarda namazların sünnetlerini terk etmesine müsaade edilen kişi. seferi olabilmek için en az üç günlük yaya yolu mesafeye seyahat ediyor olmak ve bir yerde en az on beş günlük bir ikamete niyetlenmemiş olmak gerekir. namaz her halükarda kılınır, namazı kazaya bırakabilmek için baygın, komada vb olmak gerekir, namaz kılmamak içinse ölmek gerekir. şartlar gerektirdiğinde binek üzerinde de namaz kılınır ve durup kılma imkanı yoksa, bineği kıbleye yöneltmek sözkonusu değilse, kıble yerine bineğin gitmekte olduğu yöne doğru namaz kılınır. otobüs, vapur, uçak ve uzay araçları da birer binektir.

vb konusunu biraz açmak gerekirse, eğer hasta iseniz ve namazı ayakta kılamayacak haldeyseniz, oturarak kılarsınız. oturamıyorsanız, yatarak kılarsınız. yattığınız yerden ima ile kılmaya dahî güç yetiremeyecek halde iseniz kazaya bırakırsınız. muharebe esnasında, namaza durmanız hayatî tehlike husule getirecekse kazaya bırakırsınız veya doktor iseniz ve siz namaza durunca hastanızın hayatı tehlikeye girecekse kazaya bırakırsınız. namazın kazaya bırakılabileceği diğer halleri de bunlara kıyas edin.

(bkz: vatan-ı sükna)

peşinizden atlı kovalıyorsa, yangından, düşmandan, tehlikeden kaçıyorsanız, ne bileyim hastaneye acilen yetiştirilmesi gereken bir hasta varsa araçta, bineği durdurma imkanının olmadığını söylemek kolay. otobüs yol üstü bir tesiste on dakika mola verirse rejimin tehlikeye gireceği zehabıyla yüreği hoplayan bünyelerin mevcudiyeti, "bineği durdurma imkanı yok" kapsamına giriyor mu, pek emin değilim.

sefer mesafesi deve yürüyüşüyle değil, yaya yürüyüşüne göre hesaplanır. o da aşağı yukarı günde 30-36 km. civarındadır. yaya olarak seyahat eden ortalama bir yolcunun üç günde ne kadar gidebileceği esas alınır. atla, deveyle gidiyorsanız da bunu esas alırsınız, tomofille, teyyareyle gidiyorsanız da, tayy-i mekan ediyorsanız da, skati sizi ışınlıyorsa da... bu arada dünyanın öbür ucuna 12 saat uçarak gidebiliyor olmanız, dünyanın öbür ucunun evinize yakın bir yer olduğu anlamına gelmez.

hanefiler seferde farz namazları kasreder, kasretmemek mekruhtur. namazları cem etmek ise sözkonusu değildir, hanefilere göre cem etmek hacca mahsustur. şafilere göre seferiyken namazları cem etmek mümkündür, yanlış hatırlamıyorsam namazları kasretmemek şafilerde mekruh değil.

#2257455 - sirkencubin - 17.10.2011 22:29