4 Ocak 2013 Cuma

islam'da miras


kur'an'da miras paylaşımı konusuyla ilgili hesap hatası yoktur. ayetlerde basit vak'alar için geçerli oranlar bildirilmektedir. karmaşık vak'alarla ilgili bir şey söylenmemektedir. "hesap hatası" bulunduğu iddia edilen örnekler ayetlerde yer almamaktadır. bu sebepten karmaşık vak'alarda oranları denkleştirmek için kullanılan avl metodunun, kur'andaki hesap hatasından kaynaklandığını söylemek gaflet veya dalaletten ibarettir. her muhtemel örnek için ayrı bir çözümün kitab'da bulunmasını beklemeyenler için ortada sıkıntıya mahal verecek bir durum yoktur, müslümanların bakış açısıyla bir hata görünmemektedir, görenlerin alıcılarının ayarıyla oynaması yerinde olur, zira muhtemelen bu da "cehennemde yanmayan ağ" örneği gibi, inanmaya niyeti olmayanların imtihan edileceği bir nokta olabilir.

miras paylaşımı mirasın mirasçılar arasında adil şekilde dağıtılmasıyla ilgilidir, avl hesabı uygulandığında da mirasçıların birbirine göre durumları değişmemekte ve emir yerine getirilmiş olmaktadır. sayılarda bir tür kutsallık olması gerektiğini düşünenlere, sayı kavramının insan zihninin eşyayı kavramaya yardımcı olarak kullandığı bir araçtan ibaret olduğunu, sayıda bir mutlaklık aranmaması gerektiğini hatırlatmak gerekir. "bir bölü üç" nedir, bir üçe bölünür mü, 1/3 gibi bir oranın fiilen tam tatbik edilme imkanı var mıdır diye düşünmek alıcı ayarlarını yerine getirmek açısından faydalı olabilir. faraza 10/30 pratikte 10/31'e dönebiliyor diye ortalığı yıkmadan önce, 10/30 nedir diye bir düşünmekte fayda var. mevtanın 1 altını ve 3 oğlu var, başka malı da yok, akrabası da yok, her bir mirasçıya ne kadar altın vereceksiniz, deyiverin bakalım...
#204137 - sirkencubin  - 18.05.2009   13:09

"1 çıkması gereken" sonuç 1,25 çıkmaz bu bölüşümde, mesela 0,92307692307692307692307692307692 veya 0,85714285714285714285714285714286 çıkabilir. ama 1 çıkması gerektiği ahir zaman allamelerinin uydurmasıdır, ayetlerde geçen oranlar "basit" oranlardır, farklı türde mirasçıların olduğu örneklerin tek tek çözümleri gösterilmemiştir, kitapta geçmeyen hesaplar için hata var demek, konuşanın bakış açısının hatalı olduğunu gösterir.
#204181 - sirkencubin  - 18.05.2009   13:23

kimine göre 1, kimine göre 1,25 çıkan bir hesap değildir.

sınır zeka seviyesindeki arkadaşlar için tane tane ve son defa yazalım, artık anlamayan anlamasın, bizi alakadar etmez...

ayetlerde geçen oranlar "falancanın hakkı 1/2, filancanın hakkı 1/3" tarzındadır. "mevtadan geriye kalanlar arasında iki adet falancadan, üç adet filancadan varsa" tarzında örnek problemler yoktur. pratikte kaç mirasçı varsa hepsi için basit oranları yazarsınız, paydaları eşitler ve hesabı tamamlarsınız. bazen paydalar birbirini tutmaz, paydaya bir ekleyip hesabı denkleştirirsiniz. buna avl denir. çok akıllı bir kısım vatandaşlar, bu hesabı denkleştirme hadisesini matematik hatası olarak görmekle iki şeyi birbirine karıştırıyorlar: temel oranlar ve uygulama. kur'an'da sadece temel oranlar yazıyor, uygulama kısmı yazmıyor. hata dediğiniz avl ise, temel oranlarla ilgili değil, uygulamayla ilgili. temel oranlarla uygulama arasında oluşabilecek farklardan, temel oranların uygulanamaz olduğu neticesini çıkarmak yanlış, hesaba girerken kullanmakla zaten bunu uygulamış oluyorsunuz. temel oranlara göre 1,0 pay alması gereken kişinin uygulamada 0,85714285714285714285714285714286 pay alması bir sorun mudur? değildir. miras oranlarının faydası, mirasçılar arasında adaletin sağlanmasıdır, her birinden aynı oranda eksilttiğiniz zaman aralarındaki denge bozulmaz. "ama orada 1 yazıyorsa, siz ona 0,85714285714285714285714285714286 veriyorsanız orda yazandan farklı bir şey yapmış olmuyor musunuz" diyenlere, sayı denen şeyin sadece insan zihninde olduğunu hatırlatmak gerekir, sayı gerçekliğin bir ifadesi değildir. sizin hata dediğiniz durum olmasaydı da, oradaki oranlar mutlak bir kusursuzlukta uygulanmayacaktı. adam üç oğul ve üç altın bıraktı, her birine 1 altın verdiğiniz zaman, emri kusursuz şekilde uygulamış oluyor musunuz? her birine verdiğiniz altının atomlarını mı saydınız, birine 1,0000000000000001 ve diğerine 0,9999999999999999 vermediğinizden emin misiniz? adam üç oğul ve bir altın bıraktı, hadi hesaplayın bakalım, her bir oğula tam olarak ne kadar altın vermek gerekiyor? sayıyı tam olarak söyleyene boğaz'da yemek ısmarlayacağım...

boş işlerle uğraşıyorsunuz, inanmayan inanmasın; inanan inanıyor, gidin çayınızı için...

(bkz: allahu a'lemu bi's-savab)
#204326 - sirkencubin  - 18.05.2009   13:56

"mevtanın iki dedesi, üç ninesi, bir babası, bir annesi, iki üvey annesi, üç karısı, on iki eski karısı, yirmi sekiz eski sevgilisi, altı erkek kardeşi, on dört kız kardeşi (on üçü üvey), dört taygeldi kardeşi (iki erkek, iki kız), dokuz süt kardeşi, üç kan kardeşi, dört oğlu, bir kızı, iki üvey oğlu, üç üvey kızı, iki taygeldi danası, altı gayrı meşru oğlu (biri transseksüel), beş gayrı meşru kızı (ikisi fahişe), bebek bekleyen iki gelini, üç damadı, yirmi ineği, beş yüz koyunu, iki yüz keçisi, altı atı, on devesi, bir ferrarisi, zekatı verilmemiş 12,4 zilyon dolar ve 25 kilo altını, iki av köpeği, on altı dairesi, iki villası, bir fabrika ve iki yazıhanesi (biri şube), örtülü ödenekten miktarı belirsiz tahsisatı, haracını yediği iki bölge, yıllık ödediği miktarı belirsiz racon, rüşvet gelirleri, rüşvet giderleri ve sairesi var, acaba kime ne düşer" sualinin cevabı için de ayrı bir ayet olmasını beklemeyenleri hiç de germeyen bir bölüşümdür. allah size ilk adımı nereye atacağınızı göstermiş, sonrakileri bulmak basiretinize kalmış, varsa tabii...

(bakmayınız: tanrı hesap bilmiyormuş inananlar panikte)
#2262783 - sirkencubin  - 22.10.2011   00:56

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder