muhafazakarlıkla dindarlığı karıştırmak

ikisinin birbirine karışmış olmasından kaynaklanır. islam örfü reddetmez, ıslah eder. adetlerden ârî bir islam tasavvuru da rasyonalizmi fazla kaçırmaktan kaynaklanan bir halet gibi durmaktadır, dinin olduğu yerde o din etrafında bir kültür de teşekkül eder. mevcut kültürü elden geçirip değerlendirmek -ama reddetmemek- gerekiyorsa geliştirmek yerine reddetmeyi tercih ettiğiniz zaman kültürden arındırılmış bir islam elde etmezsiniz, derme çatma bir kültürle varolmaya çalışan bir islam pratiği elde edersiniz. beton kubbe ve yapma şelale estetiğinin başlığına "islam" diye yazdığınız meselelerden bağımsız olduğunu sanıyorsanız hatadasınız. milliyetçilik dine muhalif ve onun rakibi değildir, siyasi ve içtimai hayatta dini tatbik etmenin bir usulüdür.

#176645 - sirkencubin  - 12.05.2009   14:31

konuyla ilgili kafa karışıklığının temel sebebi insanların veya zihniyetlerin örfü önceleyen ve dini önceleyen şeklinde iki kısma ayrıştığının düşünülmesi, bunların birbirinden ayrı mütalaa edilmesidir. öncelikle örfü benimsemenin iki ayrı türüne işaret etmek gerekir: bunlardan biri kendi örfünü başka toplumların örfüne tercih eder, ancak dine uygun olmayan örfü dine tercih etmez, diğeri ise her halükarda örfü tercih eder. tabiî olan ve yaygın bulunan birincisidir, şuuru aynı oranda yaygın olmasa da. dikkat edilmesi gereken ikinci husus, örflerden arındırılmış hiçbir toplumun olmayışıdır. daha da açarak söyleyebiliriz ki, din de şu ya da bu oranda örf üzerinden yaşanır. dinin temeli her zaman ve her yerde aynıdır, ama bu temeli sosyal şartlara tatbik etmenin, sosyal çevreyi bu temele göre şekillendirmenin üslubu zamana ve mekana göre değişebilir. binaenaleyh elimizde biri sabit ve diğeri değişken, birbiriyle çelişen iki referans noktası bulunmamakta, aksine değişken olanı sabit olana tabi bulunan ve değişenle değişmeyen arasında bir ara bölge teşkil eden, ezcümle birbirini bütünleyen iki referans noktası bulunmaktadır. her iki noktanın sahip çıkılma durumları birbirinden bağımsız değildir. türkiye'de muhafazakar insanlar dindar olsalardı bu kadar çok asimile olmazlardı, keza muhafazakar insanlar gerçekten muhafazakar olsalardı dindar da olurlardı, dindarlığımız da muhafazakarlığımız da kendimize benziyor, halimizi aksettiriyor. dikkat edilmesi gereken bir nokta daha var, gelenekten büyük bir hızla koptuğunuz zaman, dindarlığınızın da altını oyuyorsunuz, bugün kendini bilinçli müslümanlar olarak gören gençlerin, giderek daha seküler bir hayat tarzını benimsemesi bununla ilgili. dinin icabı olan bir şeyin, bir emrin, bir yasağın, bir ibadetin varlığı, sadece bu icabın kendisiyle ölçülecek soyut bir şey değil; onu hayata geçirmek için bulduğunuz çözümlerle, oluşturduğunuz kurumlarla ilgili bir husus. misal vermek gerekirse izdivaç dinin bir tavsiyesidir. görücü usulü bu tavsiyenin hayata geçirilmesiyle ilgili geleneksel çözümdür. islamî evlilik sitesi de bugünün gençlerinin bulduğu çözüm (!) olarak karşımıza çıkmaktadır. 

meselelerimizin bir vechesi kültürle ilgili, tarihe intikal etmiş bir medeniyetin çocuklarıyız ve yabancı bir medeniyetin cümlesine dahil olarak yaşamak durumundayız. kendi medeniyetimizin esası olan dini, bu yabancı medeniyetin getirdiği şartlarda hayata geçirmekte sıkıntı çekiyoruz. dün olanı körükörüne taklit etmek veya bugünün akıntısına kapılıp gitmekten ayrı, üçüncü bir yolu bulmamız gerekiyor.

#177107 - sirkencubin  - 12.05.2009   15:59